این انیمیشن را چند روزیست که در شبکه پویا میبینم اگر چه هشت سالی میشود انگار که به زبان فارسی درآمده حدود یکسوم از صد قسمت آن اما به تازگی با آن آشنا شدم و به شگفت آمدم
یوگی را توصیفگر مفاهیم اخلاقی یافتم باب اسفنجی را مربّی روابط اجتماعی گربهسگ نیز که به طرز عجیبی روابط زوجین را در داخل و خارج خانه تحلیل مینمود ویژگیهای متفاوت زن و مرد و همراهی آنان در یک زندگی مشترک
هر سه این انیمیشنها اگر چه مفید بودند اما نسبت به ارزشهای نظام سرمایهداری خنثی و بیتفاوت هیچ انتقادی نداشتند یوگی اخلاق فردی را ترویج میکرد حسد و طمع و بخل و خسّت و زبالهسازی و آلودگی هوا را ذمّ مینمود باب اسفنجی هم به آزار دیگران، هیجانهای کاذب، حساسیتهای بیجا و مواردی از این قبیل میپرداخت اما رفتارهای آقای خرچنگ را به عنوان نمادی از سرمایهداری میپذیرفت و حداکثر یک طنز ملایمی از آن نشان میداد و میگذشت گربهسگ هم که اصلاً بر مبنای سبک زندگی غربی بود ولی با نگاه به معضلات ناشی از تفاوتهای جنسیتی
کربی اما اساساً متفاوت است از ابتدا داستان یک سرمایهدار است آقای دیدیدی سمبل یک فرد مشهور و قدرتمند که قدرت او از «پول» ناشی میشود و با یک شرکت مرتبط است شرکت از او پول میگیرد و برای وی کالا تولید میکند او را مسلّح میکند علیه مردم ضعیف شکاف طبقاتی کاخ و کوخ ثروت و فقر و در هر قسمت به یکی از معضلاتی که چنین نظامی ایجاد مینماید میپردازد
یکبار تلویزیون میآید سرمایهدار مذکور یک شبکه میسازد با اخبار دروغی که منتشر میکند مردم را میفریبد قسمت دیگر رستوران میزند با ایجاد «مد» و تغییر «ذائقه» مردم همه را به رستوران خود میکشد و بر سرمایه خود میافزاید بار دیگر اشیاء باستانی و عتیقه قلابی دانشمند باستانشناس را میخرد با پول تا به مردم بقبولاند آن اشیاء اصل هستند که چه شود؟ که مردم باور کنند او «حق» دارد بر دیگران حکومت کند! امروز نشان داد یک آشپز معروف، یعنی دارای برندی معتبر که تبلیغات رسانهای هم میکرد که در تمام غذاهایش از مواد اولیه تازه و طبیعی استفاده میکند از یک ماده شیمیایی در غذاها میریخت که طعم غذا را بهتر مینمود ولی سبب بیماری نیز میشد!
از یک منظر کربی با سبک زندگی مبتنی بر شکاف طبقاتی و پیدایش سرمایهداران بزرگ میجنگد و شاید از یک منظر دیگر توجه به سلطنتهای کوچک باقیمانده در دنیای مدرن داشته باشد کشورهای عقبماندهای در اقصی نقاط جهان که البته باز هم با حمایت شرکتهای غربی شرکتهایی که در مقابل پول هر چه آنها برای استعمار و استثمار نیاز دارند تحویلشان میدهند بر جای ماندهاند و سلطه خود را تداوم میبخشند
در هر دو صورت یک اتفاق جالب در این انیمیشن سریالی میافتد هر روز یک مصداق و یک نوع خاصّ از استعمار را نشان میدهد یک روش جالب در آشناسازی کودکان با فریب مدرنیته چقدر هم بچههای مرا به سمت خود کشانده! برچسبهای مرتبط با این نوشته: فیلم 16 -
|