نمونه اقتصاد اسلامی دروغ ِ تکثّرگرایی به بهانه غزّه خانه داری یا نداری اتحادیه مستقل خبرنگاران

[بیشتر]

حلقه میانی چیست؟ فقه هوش مصنوعی فهرست فصوص و فتوحات ما چند روح داریم؟ چه شود؟

[بیشتر]

• موانع طراحی حکومت
• داستان ِ بانکدار
• روش محاسبه سود وام بانکی
• مسأله شناخت
• تأمین امام جماعت
• اصول تربیت فرزند
• انرژی‌های غیرهمسو
• مسیر مرجعیّت
• خانواده؛ دشمن کاپیتالیسم
• هویّت ِ بورس
• عشق و فقه
• نواقص العقول
• من؛ مسئول
• فهم غلط از استخاره
• درمان ِ سازمان ِ تنبل
• تحولات اقتصاد کلان
• اولین نرم‌افزار من
• انقلاب در ساختارها
• پول در بانک
• سازمان جبهه
• آسیب فعالیت فرهنگی
• سامانه خانواده
• چرا تعدّد زوجات نه
• هدف ِ ازدواج
• چه کنیم؟
• سبک زندگی
• نسبت عقل و دین
• حل مشکل جبر و اختیار
• پارادوکس طلبه برنامه نویس
• سفرنامه خاورمیانه

[بیشتر]

دبیرستان سرای ایرانی ایده پرتقالی اگر خواننده بازگردد رأی ِ مخفی دستاورد تحصیلی

[بیشتر]

بین این همه وسایل
تجهیزات
امکانات و دستگاه‌های مختلف
این را خیلی دوست داشتند
رها نمی‌کردند



هواپیما بود
جنگنده
هلیکوپتر
تانک
جیپ جنگی
نفربر
اما این
یک چیز دیگر بود برایشان
چرا؟!

پرسیدم
پاسخ دادند:
«چون حرکت می‌کنه!»

می‌توانستند حرکت دهند
دستگیره‌ها را می‌چرخاندند
تأثیر آن را به لحظه مشاهده می‌کردند

این همان «عمل و عکس‌العمل» است
همه ما دوست داریم
واقعیت را
واقعیتی که متأثر از ماست
وقتی تأثیر می‌گذاریم
اثر آن را مشاهده کنیم
قدرت ِ تصرّف خودمان را

خداوند به انسان توانایی داده
تا «تغییر»‌ دهد
جایی که بتوانیم تغییر دهیم
دوستش داریم
لذّت می‌بریم
از این توانایی خودمان
کوچک و بزرگ هم ندارد
و عدم تغییر
جایی که قدرت بر اصلاح نداریم
قدرت بر تغییر
عذاب
درد
ناراحتی و غم و غصه

اصل در «سرور» همین است
ریشه سرور «وسعت در تصرّف» است
هر چه ابزارهای بیشتری به فرمانت باشد
بیشتر لذّت می‌بری
این عصاره خلقت بشر است
این نکته اصلی نظریه اصالت ولایت استاد حسینی(ره)ست
سه‌گانه مهم: «ولایت»، «تولّی»، «تصرّف»!

قال مولای (ع): «أَلَا وَ فِی غَدٍ وَ سَیَأْتِی غَدٌ بِمَا لَا تَعْرِفُونَ، یَأْخُذُ الْوَالِی مِنْ غَیْرِهَا عُمَّالَهَا عَلَى مَسَاوِئِ أَعْمَالِهَا، وَ تُخْرِجُ لَهُ الْأَرْضُ أَفَالِیذَ کَبِدِهَا، وَ تُلْقِی إِلَیْهِ سِلْماً مَقَالِیدَهَا؛ فَیُرِیکُمْ کَیْفَ عَدْلُ السِّیرَةِ، وَ یُحْیِی مَیِّتَ الْکِتَابِ وَ السُّنَّةِ.» (نهج‌البلاغه، خ138)
آگاه باشید فردا ـ همان فردایى که حوادثى با خود مى آورد که شما نمى دانید ـ کسى بر شما حکومت خواهد کرد که از غیر آن طایفه (آتش افروزان جنگهاى خونین و ظالمانه) است و او عمّال حکومتهاى ظالم پیشین را بر اعمال بدشان کیفر مى دهد، در آن زمان زمین گنجهاى درونش را بیرون مى ریزد و کلیدهایش را تسلیم وى مى کند، آن وقت او روش عدالت گسترى را به شما نشان مى دهد که چگونه است؟ و آنچه را از کتاب و سنت مرده است زنده مى کند. (ترجمه مکارم)

تنها که رفته بودم
این‌همه آب نداشت
انتظار همان را داشتم
ولی
با بچه‌ها که رفتیم...
ماشاءالله
آب فراوان
راه برای ماشین بسیار تنگ شده بود
به سختی خودمان را رساندیم



این‌جا نوشته بودم
خیلی سال پیش
درباره سد سنجگان
خیلی آب کم داشت
تا پایین دره می‌رفتیم
تا به کنار آب برسیم
بارندگی‌های اخیر کار خودش را کرده
سد تا سرریز پر شده

قدر نعمت‌ها را باید دانست
شکرگزار بود
شکر؟
دستورات او را اطاعت کرد
از آن‌چه نهی کرده دوری
تا نعمت تداوم یابد
باز هم باشد
از بین نرود

دعای امام علی (ع) در طلب باران: «اللَّهُمَّ اسْقِنَا ذُلُلَ السَّحَابِ، دُونَ صِعَابِهَا» (نهج‌البلاغه، ح472)
خداوندا، ما را به ابرهاى رام سیراب کن، نه ابرهاى سرکش. (ترجمه انصاریان)

شرایط اضطرار
اما اگر ما باشیم و ناتوان از اصلاح ساختارهای اداره نظام اسلامی، اگر نمی‏توانیم قیام کنیم و توانایی کافی برای تحوّل بزرگ نداریم، چاره چیست؟
این‏جا دیگر نمی‏توانیم به «آزادی» فکر کنیم. باید شرایطی کاملاً کنترل‏شده فراهم کرد. دیگر نمی‏شود اجازه داد ماهواره بیاید‏ و ول باشد، اینترنت بدون فیلتر باشد، وضعیت حجاب را نمی‏توانیم واگذار کنیم تا با فرهنگ اصلاح شود. باید سفت و سخت بگیریم. حکومت باید که در این مرحله پلیسی باشد.
اما پلیسی بودن و امنیتی بودن حاکمیت باید متناسب با تأثیرگذاری مخاطب باشد. یک فردی که حجاب شخص خودش نادرست است، برخورد با او بسیار سهل‏تر است، تا بازیگری که بی‏حجاب فعالیت مجازی دارد. او الگوست. الگو شده و مسئولیت دارد. او هزارهزار را بی‏حجاب می‏کند. با او باید سفت برخورد کنیم. با آن مسئولی هم که ثروت مردم را بر می‏دارد، سفت‏تر و محکم‏تر از همه. بازار نباید آزاد باشد، و گرنه دست نامرئی غربی می‏آید و تعادل آن را به نفع ثروت‏اندوزان بر هم می‏زند. باید به زور جلوی دزدی را بگیریم و اشرافی‏گری را مهار کنیم. خانه‏ها را بگردیم و هر چه خالی‏ست از مالکین بگیریم و به قیمت آجر و مصالح آن، به بی‏خانمان‏ها بفروشیم. زمین را اجازه ندهیم کسی مالک شود، تا نتواند با انحصار آن، بر تورّم دامن بزند، مسئولین زراندوز را مهار کنیم، طرد کنیم.
برای کنترل شبکه‏های مجازی، پلیس قدرتمند می‏خواهیم و ابزارهای پیشرفته‏تر. گروه‏های تولیدکننده محتوا هم باید کاملاً طبقه‏بندی شده و تحت سلسله‏مراتبی دقیق عمل کنند. بودجه و هزینه فراوان هم، ردیف به ردیف نیاز است. می‏خواهیم خلاف جریان رودخانه حرکت کنیم، شوخی که نیست. وقتی ساختارهای کفر را بخواهی دور بزنی، ساختارهایی که هزار هزار هر روز فساد می‏آفریند، تو که نمی‏توانی روزی یکی را اصلاح کنی. باید ابزارها و فن‏آوری‏ها را به کار بگیری، بلکه از هزار دشمن عقب نمانی.
دشمن، ساختاری ساخته که وقتی مردم را رها می‏کند، آزادی مورد نظر «میل» را که به آن‏ها می‏دهد، هر روز میلیون‏ها کلیپ شهوت‏رانی را تولید و بازنشر می‏کنند. فساد را اشاعه می‏دهند و هوای نفس و شهوات بشر می‏شود وصف همه شبکه‏های مجازی.
ما تا وقتی ساختارها را تغییر نداده‏ایم، باید هزینه کنیم، وقت بگذاریم، نیرو جمع کنیم و تربیت نماییم، سپاه بسازیم، ارتش تدارک کنیم، لشکر فرهنگی داشته باشیم، آموزش دهیم و به صف کنیم، دقیق جهت بدهیم و عملیات تعریف کنیم، افسران جنگ نرم این‏ها هستند، تحت مدیریت دقیق سلسله‏مراتبی ما، تحت فرماندهی یک قرارگاه واحد.
کار فرهنگی امروز این است، برای حرکت در جهت مخالف جریان ساختاری فرهنگ غربی. درست مثل یک نیروی نظامی، نیروها با موفقیت‏ها مدال بگیرند، درجه بگیرند، امتیاز کسب کنند، تا نسبت به هم رقابت پیدا کرده و تلاش‏شان بیشتر شود. غیر این نمی‏شود. آن‏هایی که این مطلب را نفهمیده‏اند، همگی دچار مشکل شده، جریان تند مخالف آن‏ها را برده است!

29 ذی‏‌القعده سنه 1440 - قم المقدسة

خودش دوست داشت
خودش اصرار کرد
اول نمی‌خواست بگوید
قصد و نظرش را
قصد غافلگیری داشت:
«جمعه ناهار درست نکن»
- برای چی پسرم؟
وقتی فهمید با پنهان‌کاری نمی‌شود
ناگزیر شد هدفش را بگوید



دلش می‌خواست بزرگی کند
رفتارهای بزرگانه
انگار که بزرگ خانه است
خانواده

جمعه رفتیم جایی که خودش انتخاب کرد
تنها رفت داخل و تنها آمد بیرون
همراه با چند ظرف غذا
و ما
ناهار را آن روز مهمان سیداحمد بودیم!

گاهی باید اجازه دهیم
اجازه دهیم تا رفتارهای بزرگانه داشته باشند
نباید تحقیر شوند
نباید مانع شد
بگذار احساس بزرگی کنند
این آغازی برای بزرگ شدن است
تمرینی برای آینده
وقتی می‌خواهند
چرا نه!؟

قال مولانا أمیرالمؤمنین (ع): «احْذَرُوا صَوْلَةَ الْکَرِیمِ إِذَا جَاعَ، وَ اللَّئِیمِ إِذَا شَبِعَ» (نهج‌البلاغه، ح49)
بترسید از حمله افراد با شخصیت به هنگام نیاز و گرسنگى، و از حمله افراد پست به هنگام سیرى! (ترجمه مکارم)

شیوه صحیح یافتن راهکار؛ از جایی که خودت ایستاده‌‏ای
وقتی به دنبال راهی برای حل مشکلات می‏گردیم، یکی از بحرانی‏ترین اشتباهات ما، یافتن راهکار برای دیگران است. مثلاً قیمت طلا که بالا می‏رود، ما چنین راه‏هایی می‏جوییم: رئیس بانک مرکزی باید طلا را ارزان‏تر در بازار بفروشد. رئیس جمهور باید سخنرانی کند و فلان حرف را بزند. صرافی‏ها باید…. این‏ها هیچکدام «راهکارِ» ما نیست. ما عادت داریم به جای دیگران بیاندیشیم و راهکارهای آن‏ها را بیابیم.
راه صحیح، مبدأ و مقصد می‏خواهد. راهی که برای تو تنظیم شده باشد، راهی‏ست که مبدأ آن تو باشی. راهکار تو باید دقیقاً از جایی شروع شود که تو ایستاده‏ای. راهکار من نیز. راهکار من باید از خودم شروع شود.
یک‏بار دیگر به مثال دقّت می‏کنیم. راهکار من چه خواهد بود؟ اگر من با فلانی صحبت کنم، شاید چون با رئیس بانک مرکزی آشناست، بتواند توصیه کند تا طلا را ارزان به بازار عرضه کند. من یک مقاله بنویسم در این موضوع و برای فلان نشریه ارسال کنم. من در این‏جا سخنرانی کنم تا مردم در این زمینه مطالبه کنند.
انقلاب فرهنگی عزم ملّی می‏خواهد و نقش هر کدام از ما متفاوت، ما باید راهکار خودمان را پیدا کنیم و از جایی که هستیم حرکت را آغاز کنیم. تا قیام لله نکنیم به این زودی‏ها نمی‏توانیم امید به تغییر ساختار کفر داشته باشیم.

و در پایانی خوش: آزادسازی انرژی‏‌ها و همسوسازی کانالیزه شده در ساختار
و این فصل از نوشتار، دقیقاً محلی است که ما پاسخ تمام سؤال‏های خود را می‏یابیم. وقتی کانال‏سازی کردیم، ساختاری که چارچوب رفتاری بشر است، وقتی تقوامحور شده باشد، تصمیمات دیگر فردی گرفته نمی‏شود، آمد و رفت آدم‏ها و نیروهای انسانی و مدیران دانی و عالی تأثیری در جهت حرکت نمی‏نهد، حالا ما آن‏‏چه را که نیاز داریم در اختیار داریم.
این‏جاست که قایق‏ها را باید به آب بیاندازیم و جامعه حرکت خود را آزادانه به انجام برساند. حالا ما مدعی جامعه باز هستیم و به زودی تمام غربی‏ها دشمنان جامعه باز ما خواهند بود. آن‏ها خواهند فهمید که آزادی در جامعه اسلامی ضرورتاً به سمت و سوی حق و عدالت هدایت می‏شود. مردم در این آزادی به سمت تعالی و پیشرفت می‏روند. جامعه رشد می‏کند و آخرت‏محور می‏گردد. مردم را این‏جا اگر آزاد بگذاری دنبال ثروت‏اندوزی و کلاه‏برداری از هم نیستند. ارزش‏ها تغییر کرده و روش‏ها نیز.
مردم‏سالاری دینی در نقطه‏ای اتفاق می‏افتد که ساختارهای اداره نظام، دینی باشند. وقتی باشند، دیگر خودشان رفتار خود را اصلاح می‏کنند. جهت حرکت جامعه پیوسته رو به هدایت است. حالا اگر حجاب را هم سخت نگیریم، از روی رقابت با هم پیوسته باحجاب‏تر می‏شوند. «حجاب» ارزش شده و هر کسی سعی می‏کند بیشتر از آن داشته باشد، تا مقرّب‏تر باشد. کسی دنبال «ربا» نیست، زیرا سود مادی فایده‏ای برایش ندارد. بانک می‏خواهد که چه کند؟ بانکدارها هم بیکار می‏شوند و وامی درخواست نمی‏شود از آن‏ها. باید که تعطیل کنند و بروند کار دیگری برای خود پیدا کنند.
وقتی صحبت از جریان فعالیت‏های آزاد مردم می‏شود، انرژی‏های نهفته در بشریت را در این مرحله می‏توان آزاد کرد. خودشان اگر مثلاً در شبکه اجتماعی بروند، محتوای درست تولید می‏کنند، داده‏های خوب را بازنشر کرده، مطالب ارزنده را به گوش هم می‏رسانند. دیگر ناخواسته، بدون نیاز به کنترل، بدون ابزارهای بازرسی و ارزیابی و کسانی که محاسبه کنند و مراقبه، بدون پرداخت حقوق حتی، شبکه‏های انسانی شکل می‏گیرد و گروه‏های همکاری. مردم خودشان به خاطر آرمان‏هایشان تلاش می‏کنند و سلسله مراتبی از قدرت لازم نیست تا آن‏ها را الزام نماید.
امروز مگر فعالیت‏های آزاد فسادآمیز همگی با انحصار و فشار و هزینه به انجام می‏رسد؟ کافیست به شبکه‏های اجتماعی روزمان نگاه کنیم. مردم خودشان با هزینه شخصی در حال نشر اکاذیب و ابتذال و هجوهای بی‏سود و فایده هستند. چرا چنین می‏کنند؟ زیرا در ساختار دنیاپرستانه کفر زندگی می‏کنند. این نمودار را مشاهده کنید، درخت تصمیم‏گیری برای نشر اطلاعات در شبکه مجازی است:
 



امروز بیشتر اخبار و مطالب منتشره در شبکه‏های مجازی در سمت «غیرمرتبط» قرار می‏گیرند و صرفاً به دلیل «هیجان» آن منتشر می‏گردند و بالا می‏آیند. هیچ کنترلی روی صحّت این اطلاعات صورت نمی‏گیرد.
انسان‏ها انرژی‏های غیرمتمرکز و گسترده‏ای در جهان هستند. وقتی ساختارهای اجتماعی این انرژی‏ها را به صورت «همسو» «آزاد» کند، آزاد شدن و سرکوب نشدن از یک‏سو و «هم‏جهتی» در ساختار از سوی دیگر، قدرتی بیشتر از بمب اتم در اختیار آرمان‏ها قرار می‏دهد. این آن چیزی‏ست که انبیاء عظام الهی نیز به دنبال آن بودند. این‏که با شهادت یا رحلت یک نبی، مردم به فساد اَعقاب خود باز نگردند و مسیر حق را ترک نکنند. این تنها در ساختارسازی دینی رخ می‏دهد. این رسالت انبیاء بوده است. مردم باید در غیاب انبیاء و اولیاء هم بتوانند به سادگی دین خود را حفظ کنند. جامعه به آن‏ها کمک کند برای این منظور.

[ادامه دارد...]

اصلاح سیستمی در نگرش سیستمی؛ آیا ما نظریه حکومتی جدیدی داریم؟
اگر قرار باشد سیستم را اصلاح کنیم، یک نظریه جدید برای کل سیستم نیاز داریم. اگر دنیا باشد و دولت دنیا‏داری، وظیفه حکومت را همان تعریف کنیم که ماکیاول گفت، خُب این‏که همان می‏شود. همان سیستمی که اکنون هست. بهترینش هم هست، در دنیا. سال‏ها تجربه پشت آن‏. ما آن را نمی‏خواهیم. نخواستیم که انقلاب کردیم. شاه که همان مسیر را داشت می‏رفت. می‏خواست دروازه‏های تمدن را هم باز کند. مردم ما دنیاپرستی را انتخاب نکردند، دنیا را به نفع آخرت، مزرعه آخرت طلب کردند.
ولایت فقیه یک نظریه جدید است، در حکومت. نظیر ندارد در دنیا. جمهوری اسلامی ما مثل جمهوری اسلامی پاکستان * نیست. ما ساختاری می‏خواهیم که مسیر پیشرفت ایمان و تقوا در جامعه باشد. پس ساختار خود را باید بر بنیان ولایت فقیه استوار کنیم.



یک نظریه جدید در حکومت، تعاریف جدید می‏خواهد. باید بگوییم هدف از دولت چیست، کار آن چیست اصلاً. قوّه قضاییه را بازتعریف کنیم. مکانیزم عمل آن را متناسب با هدف آن بسازیم. مجلس شورا چیست اساساً؟ کارکرد آن؟ باید تعریف کنیم و از ابتدا اجزاء را در کنار هم بچینیم. با نظمی جدید. چرا سه قوّه؟ شاید بیشتر لازم باشد. سپاه و ارتش چه جایگاهی دارند؟ چه هدفی؟ در ساختار کلان نظام چطور؟ این‏ها تعریف می‏خواهد و برای تعریف، ما به آن نظریه‏های کلیدی محتاجیم.
سیستم را از پایین نمی‏شود اصلاح کرد. تغییر از کلان آغاز می‏شود. پس دست مردم نیست. مردم به کار روزمره خویش مشغول، قدرت و فرصت و دانش کافی ندارند. نباید فرصت‏سوزی کنیم، مثل فرانسوی‏ها، تا جمهوری اول به دوم برسد، با خونریزی و انقلاب. انقلاب در ساختارها را باید خود ما رقم بزنیم. باید حکومت رقم بزند. اگر تلاش از بالا باشد، مسیر که باز بشود، نخبگان سر جای خود عمل خواهند کرد. اگر فرصت اصلاح سیستم از بالا را فراهم نکنیم، نظریات جدید را ارائه ندهیم، کف جامعه تا یک زمانی صبوری خواهد کرد. بعد به خاطر حفظ اسلام هم که شده قیام خواهد کرد. برای حفظ اسلام دوباره ناگزیر به مبارزه در بستر جامعه خواهیم بود.



قیام فرهنگی؛ تنها راه برای انقلاب فرهنگی و انقلاب فرهنگی؛ تنها راه برای نجات
اصلاح جامعه نیاز به عزم ملّی دارد. یک تنه نمی‏شود. یک نفر و دو نفره نیست. اگر یک روز امام راحل عظیم‏الشأن (ره) فریاد «اسلام در خطر است» سر داد، این روند آگاه‏سازی بوده است. نخبگان را آگاه کرد. مردم را آگاه کرد. شبکه‏سازی کرد در میان نخبگان. خواصّ اهل حق جمع شدند. متوجه شدند. آگاهی پیدا کردند و آگاهی بخشیدند. از تمام ابزارهای به روز هم استفاده کرده. نوار کاست را که آخرین فن‏آوری آن عصر بود به خدمت گرفته. کار را تا انتها بردند، تا دورترین روستاها را آگاه کردند. مسجد فعّال شد و مرکز و کانون تبشیر و اطلاع‏رسانی و اجتماع مردم برای آغاز یک حرکت بزرگ.
انقلاب فرهنگی یعنی تغییر در ساختارها. این تغییر ضروری‏ست. ساختار مثل ساختمان یک بناست. اگر ساختمان مال بیگانه باشد، همه مستأجریم. مال خودمان نیست. امروز ما در ساختمان کفر زندگی می‏کنیم. بانک ما ربوی‏ست. مهریه زنان ما ربوی‏ست. اسکناسی که در دست داریم ربوی‏ست. خرید و فروش نقد و نسیه ما ربوی‏ست. اجاره خانه و رهن آن ربوی‏ست. تمام مواد غذایی که از طریق کارخانه‏ها تولید شده، که امروزه همه چیز کارخانه‏ای شده، ربوی‏ست، زیرا کارخانه نمی‏تواند بدون وام بانکی و سود و کارمزد آن سر پا شده باشد. این ساختمان از اساس اسلامی نیست. مال ما هم نیست. ما در ساختمان بیگانگان زندگی می‏کنیم. سال‏هاست.
اگر بخواهیم ساختمان خودمان را بسازیم، باید در فرهنگ، انقلاب کنیم. یعنی ساختارهای جدیدی طراحی کنیم. از اساس و بنیان، فکر جدید کنیم. این عزم ملّی می‏خواهد. و عزم ملّی بدون آگاهی نمی‏شود. تنها راه آن «قیام» است. قیام یعنی همه باید بیایند وسط و با تمام قوا. مردم آگاه شوند، نخبگان هم. سفت بایستیم پشت تولید ساختار. شرح دهیم که چه بر سر ما آمده و می‏آید. به این روش امید است که درست شود.

------------------------------------
*  پاکستان با نام رسمی جمهوری اسلامی پاکستان (به زبان اردو: اسلامی جمهوری? پاکستان)، کشوری در جنوب آسیا است و پایتخت آن اسلام‏آباد نام دارد. این کشور در جنوب مرز آبی هزار کیلومتری با دریای عمان دارد و از غرب با ایران، از شمال با افغانستان، از شرق با هندوستان، و از شمال شرق با جمهوری خلق چین هم‏مرز است.


[ادامه دارد...]

امتناع اصلاح ِ بخشی در نظامی که ساختار در آن کار می‏کند، نه آدم‏‌ها
این بخشی نمی‏شود. یعنی چه؟ نمی‏شود بخشی از «سیستم» * را تغییر داد، بدون این‏که تمام آن تحت تأثیر قرار نگیرد. نگرش سیستمی این را می‏گوید. ما با یک نظام مواجه هستیم. هر جا که نظام هست، نظم هست، اجزاء هست و یک کلّ که اجزاء با کنار هم قرار گرفتن آن را ساخته‏اند.
اجزاء با هم متفاوت‏اند. لاجرم باید باشند. کارکردهای هر یک مختلف. مثل هم باشند کلّ نمی‏سازند، نظام نمی‏شود و نمی‏تواند یکپارچه در مسیر واحدی عمل کند. حالا یک بخش را بخواهی اصلاح کنی، نه فقط دیگر بخش‏ها مقاومت می‏کنند و جلویت را می‏گیرند، که همان بخش هم مثل فنری دوباره جای خود باز می‏گردد، تا رها کنی. اصلاح در یک نظام به صورت بخشی غیرممکن است. ممتنع. مدیری بیاید برای اصلاح واحد خودش، طرد می‏شود. کل سیستم او را طرد می‏کند. نمی‏پذیرد. قابل پذیرش نیست.
فضای مجازی را بیاییم اصلاح کنیم. فعلاً آموزش و پرورش را رها کن، بیا مسأله حجاب را کف خیایان حل کنیم. نه، مسجد مهم است، فضای مجازی به کنار، همه تمرکز خود را روی مسجد قرار دهیم. نشد، حوزه علمیه مهم‏تر است، باید تحوّل در نظام آموزشی آن حاصل شود. دانشگاه هم هست. فعلاً مدرسه را درست کنیم، بعد می‏رویم سراغ باقی. مشکل اصلی مسکن است. بیایید چند صد هزار خانه بسازیم و تحویل جوانان بدهیم، ازدواج زیاد بشود، مشکل طلاق را بعد حل می‏کنیم. کودکان بی‏تربیت شده‏اند؟ مهم هست، ولی الآن جمعیت را به اندازه مطلوب برسانیم، بحث تربیت باشد بعد از آن.
خیر، این نمی‏شود. سیستم مثل یک سینی بزرگ است. قدیم می‏گفتند: «مجمع». وسط آن، دقیقاً در نقطه وسط روی میله‏ای تیز استوار شده. مثل ترازو. از همه طرف تعادل می‏خواهد. یک لیوان را یک‏طرف بگذاری، سوی دیگر بالا می‏آید و به سمت سقوط می‏رود. برداری هم. اگر تغییری لازم باشد، ناچاری چند وسیله را با هم اضافه کنی یا با هم کم. تا تعادل را حفظ کنی. جامعه تعادل می‏خواهد. جامعه یک سیستم است. امروز این‏طور است.
وقتی با نظامی مواجه هستیم که آدم‏ها ابزارند و قدرت در اختیار ساختار. تصمیم را ساختار می‏گیرد در راستای آرمان‏ها و اهداف. این‏جا «بخشی» کار پیش نمی‏رود. یک طرح کلان می‏خواهد. «مدل‏سازی» ** لازم است. عناصر محوری شناسایی می‏شود و ترابط آن‏ها بررسی، ملاحظه که شد، ایراد ساختار در می‏آید. همان را برطرف می‏کنند با طرحی جدید. قوانین که تغییر کند و ساختار درست شود، به سرعت تمام مشکلات مرتفع می‏گردد. تمام بخش‏ها.

توضیح بدنامی آدم‏‌هایی که نقشی در خرابی نداشتند، جز عدم آشنایی با سیستم؛ از بازرگان تا روحانی
از ابتدای انقلاب درگیر این مسأله بودیم. هنوز هم. این یک ایراد جدّی‏ست؛ چرا اکثر رؤسای جمهورمان با بدنامی کنار رفتند، در پایان کارشان؟
اگر پنج سیب از باغی بکنی، اولی را باز کردی و کرم داشت، می‏گذاری به حساب احتمال، شانس من بوده است، اتفاق است، در اصطلاح فلسفی «صُدفه» ***. اما اگر دومی را باز کردی و باز هم کرم داشت، مشکوک می‏شوی. بلافاصله سراغ سوّمی می‏روی، اگر صاحب باغ باشی و سوّمی را هم کرمو بیابی، بر می‏آشوبی و فغان می‏کشی: «آی، تمام محصولم از دست رفت!» باغدار چطور با دیدن سه سیب کرمو به قضاوت می‏رسد و داغدار می‏شود؟!
کار کار همان حساب احتمال است. حساب احتمال می‏گوید که «صُدفه» دائمی نمی‏شود، تکرار نمی‏شود. اگر شد دیگر اتفاق نیست. حادثه نیست. اگر تکرار شد علّت دارد. آن را باید جست.
به رزومه آدم‏ها وقتی می‏نگریم، از نخستین رئیس جمهور تا آخری، نمی‏شود راحت قضاوت کرد و همه را بد دانست. خیلی‏هایشان تلاش کردند خوب باشند، خوب رفتار کنند. اما سیستم را نمی‏شناختند. آن‏هایی که دنبال اصلاح وضعیت زندگی مردم بودند، خواستند با ساختار غربی همراه شوند، نفهمیدند که عناصر انقلابی نظام جلوی آن‏ها خواهند ایستاد. خاتمی درست شد و روحانی و آغاز امر با رفسنجانی. آن‏هایی که انقلابی عمل کردند، تمام ساختار کفر که در عمق قوانین کشوری مستتر و پنهان شده، تمام قد در برابرشان ایستادگی کرد. خواستند مفسدین را نام ببرند، قوانین اجازه ندادند، خواستند عمران و آبادانی کنند، تورّم گریبان‏گیرشان شد. نظام بانکداری حالشان را با تکثیر اسکناس و اعتبار گرفت. احمدی‏نژاد هم قربانی این اتفاق است. بازرگان می‏خواست کشور در عرصه سیاست آزاد باشد و غربی رفتار کند، ندید که ملّت غرب را نمی‏خواهد. با تعجب جایگاه خود را رها کرد. اگر با هر کدام از این آدم‏ها خلوت کنی، محرم اسرارشان که باشی، به شگفتی شاید بیایی از این‏که می‏خواستند صواب کنند و کباب شد! خواستند شاید واقعاً. اما بلد نبودند. سیستم را نمی‏شناختند. اشتباه کردند. قصوری که بدنامشان ساخت.
مثال ساختاری آن را عرض می‏کنم. فقط یک نمونه. روزی در قانون اساسی نوشتیم که سه قوّه داشته باشیم؛ به پیشنهاد منتسکیو. یک رئیس جمهور هم، تا مسئول هماهنگی سه قوّه باشد و بر کار آن‏ها نظارت کند. مسئول اجرای قانون اساسی باشد. مسئول و نماد تمام جمهوریت نظام باشد. خُب این نشد. ما یک ولی فقیه هم داشتیم. چیزی که در ساختار منتسکیو دیده نشده بود. نخست وزیر به عنوان رئیس دولت با رئیس جمهور به چالش خورد. آیت‏الله خامنه‏ای *2* شکایت به امام (ره) برد و میرحسین *3* هم از طرف دیگر. قانون اساسی بالاخره اصلاح شد و… چه؟! کدام حذف شد؟ رئیس جمهور یا نخست‏وزیر؟! ظاهر این است که نخست‏وزیر حذف شد و رئیس جمهور شد رئیس دولت. اما، این یک اشتباه لفظی‏ست. وقتی تمام وظایف نخست‏وزیر افتاد گردن رئیس جمهور، هماهنگی قوا و نظارت بر قانون اساسی هم شد وظیفه رهبری، پس در حقیقت این رئیس جمهور بود که حذف گردید و نخست‏وزیر نام او را به ارث برد. خُب این چه اشکالی دارد؟ یک اسم است دیگر. خیر، فقط اسم نیست. توقّع هم هست. عنوان رئیس جمهور برای فردی که این منصب را به دست می‏گیرد توقعاتی همراه می‏آورد؛ تعیین سیاست‏های خارجی، امنیت داخلی، ارتباط با دُوَل جهان و چه و چه. اما در عمل، وقتی متوجه می‏شود بعضی از این تصمیمات از عهده او خارج است و به دست رهبری سپرده شده، وقتی بعضی از وزرا را نباید رأساً و شخصاً تعیین و جابه‏جا کند، به چالش می‏خورد. ایمان آدم‏ها هم مراتب دارد، بعضی بیشتر می‏لغزند و بعضی کمتر.
چنین مواردی کم نیست. تقصیر آد‏م هم نیست. نمی‏شود همه را مقصّر دانست. ساختار از پایه ایراد دارد. غربی بوده در ابتدا، به دلیل سازگار کردن با اسلام و انقلاب بخشی را بر هم زده‏ایم. انگار چوب لای چرخ دوچرخه رفته باشد، مدام لنگ می‏زند. زیرا دیگر یکپارچه و سازگار نیست.

------------------------------------
*  سیستم مجموعه‏ای از اجزای مرتبط است که در کلیت خویش برای ایفای وظیفه‏ای مشخّص در کنش متقابل و هماهنگ با محیط است. در تفکر سیستمی، سازمان‏ها مانند سیستم‏هایی هستند که در دل یک مجموعه‏ محیطی بزرگ‏تر قرار گرفته‏اند. هر سیستم شامل ورودی، خروجی، پردازش و بازخورد است، بنابراین داشتن تفکر سیستمی برای یک مدیر بسیار حائز اهمیت است. به کمک یک نظارت دقیق اگر خروجی ما از خروجی مورد نظرمان فاصله‏ کم و بیش چشم‏گیری داشت، با استفاده از Feedback (بازخورد) ورودی را تغییر داده و Replanning (برنامه‏ریزی مجدّد) می‏کنیم. تفکر سیستمی به مدیران کمک می‏کند تا ساختار، الگوها و وقایع را در پیوند با یکدیگر مورد بررسی قرار دهند و تنها به مشاهده اکتفا نکنند. تفکر سیستمی مبتنی بر نوعی کلّی‏نگری است که با تحلیل، قابل درک نیست. به عنوان مثال در بدن انسان، نحوه‏ رفتار چشم بستگی به نحوه‏ رفتار مغز دارد. هر زیرمجموعه‏ای که از عناصر تشکیل شود، بر رفتار کلّ سیستم مؤثّر است و این تأثیر حدّاقل به یک زیرمجموعه دیگری از سیستم بستگی دارد. به عبارت دیگر اجزای یک سیستم چنان به هم مرتبطند که هیچ زیرگروه مستقلّی نمی‏تواند از آن‏ها تشکیل شود. با استفاده از تعاریف فوق نتیجه می‏گیریم هر سیستمی را نمی‏توان به اجزای مستقل تقسیم نمود و در نتیجه انتظار اوّلیه از هدف اصلی سیستم را برآورده نمی‏سازد. در تفکر سیستمی مدیر سازمان تنها به خروجی اکتفا نکرده و برای رسیدن به هدف به یکایک اجزای سیستم توجه خاص می‏کند.
**  خلاصه‏ای از واقعیت را مدل گویند. به بیان دیگر، نمایش مجرّد (به انگلیسی: abstract) یا فیزیکی یک شیء یا سیستم (سامانه) را (از یک دیدگاه و نگاه خاص) مدل می‏نامند. فرایند ایجاد و انتخاب مدل‏ها را مدل‏سازی نامیده‏اند. مدل‏ها، انواع گوناگون داشته (مثل مدل فیزیکی، مدل (ریاضی)، مدل آماری، مدل گرافی، نرم‏افزاری، و …) و کاربردهای حیاتی متنوّع و فراوانی در همه زمینه‏های علوم و فناوری دارند.
***  صدفه عبارت است از اینکه فرض کنیم حادثه‏ ای خودبخود بدون آنکه شیئی ازاشیاء دخالت داشته باشد، به وجود آید.
*2*  سید علی حسینی خامنه (زاده‏ 29 فروردین 1318، مشهد) معروف به سید علی خامنه‏ای، روحانی مسلمان، مجتهد، مرجع تقلید شیعی و امام جمعه‏ تهران و دومین رهبر ایران است. پس از پیروزی انقلاب ایران در بهمن 1357، سید علی خامنه‏ای عضوی از شورای انقلاب، امام جمعه تهران، و معاون وزیر دفاع شد. پس از آن، یک دوره نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی و دو دوره رئیس‏جمهور ایران شد.
*3*  میرحسین موسوی خامنه (11 اسفند 1320 در خامنه) سیاستمدار اصلاح طلب ایرانی، نقاش و معمار اهل ایران است. او یکی از نخستین اعضای شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی و یکی از بلندپایه‏ترین اعضا و قائم‏مقامِ دبیرکل این حزب در دهه‏ شصت و نخستین سردبیر ارگان حزب جمهوری، و پنجمین و آخرین نخست‏وزیر جمهوری اسلامی ایران از سال 1360 تا 1368 بود. او پس از درگذشت سید روح‏الله موسوی خمینی، بنیان‏گذار جمهوری اسلامی، با تغییر قانون اساسی و حذف پست نخست‏وزیری، از فعالیت‏های اجرایی کناره گرفت.


[ادامه دارد...]

تنها راه نجات قایق توفان‏‌زده؛ بازگشت به سنّت، با تجربه کفر مدرن؛ آیا ما غرب را می‏شناسیم؟
کفر، مدرن شده است. قبلاً نبود. قبلاً کفر، مدرن نبود. ما همان‏چه نبود را می‏شناسیم. اما این کفر جدید را، این کفر ساخت‏یافته و نظام‏ساخته را اصلاً نمی‏شناسیم. با مفاهیم اولیه آن و بنیادینش آشنا نیستیم. همین است که هنوز قادر نشده‏ایم آثار ساختاری آن را کنترل کنیم.
در نظام مدرن، کفر تبدیل به وصف ساختار شده است. قبلاً و پیش از این، فردمحور که اداره می‏شد، تصمیمات که دست افراد بود، کفر هم وصف همان‏ها. اگر یکی کافرتر بود و قساوت بیشتری داشت، چنگیز می‏شد و بیشتر کشتار می‏کرد. آن‏که در کفر رقیق‏تر، وصف فرد است دیگر، حاکم هم که می‏شد، بیش از دو سه نفر را نمی‏توانست.
اما امروز، ساختار کافر است. این‏طور بنا شده اصلاً. مهم نیست چه کسی رئیس‏جمهورشان باشد، یا صدراعظم. جناح‏ها هم تأثیر چندانی ندارند. به قول خودشان سرمایه ترسوست. سرمایه است که تصمیم می‏گیرد. اگر بهترین آدم دنیا هم باشد، صدراعظم کشورشان شود، نمی‏تواند به مردم فلک‏زده و بیچاره کشورهای آفریقایی کمک کند، زیرا ساختار اجازه نمی‏دهد. ساختار بر مبنای نظریه «منفعت شخصی» چیده شده، ماکیاولی طراحی شده، اسمیتی‏ست، نمی‏تواند به نفع کودکان گرسنه آفریقا از پیمانی خارج شود، سرمایه اجازه نمی‏دهد. تصمیم با سرمایه است.
راه ما چیست؟ بازگشت به سنّت‏های دینی خودمان؛ تقوا. هدف و آرمان ما سود و منفعت بیشتر نیست. دنبال رفاه بیشتر نیستیم. دنیاپرست اصلاً نیستیم. ما باید به ایمان خویش و تاریخی خود باز گردیم. چون کلام اقبال بزرگ *:
       پس چه باید کرد ای اقوام شرق       باز روشن می شود ایام شرق
             در ضمیرش انقلاب آمد پدید       شب گذشت و آفتاب آمد پدید
      یورُپ از شمشیر خود بسمل فتاد       زیر گردون رسم لادینی نهاد
      در نگاهش آدمی آب و گل است       کاروان زندگی بی منزل است
          روح شرق اندر تنش باید دمید       تا بگردد قفل معنی را کلید
اما این بازگشت باید با ابزاری نو باشد، با شیوه‏ای جدید، با تجربه‏ای که از کفر مدرن آموخته‏ایم؛ وصف‏سازی برای جامعه و نظام. ما باید تقوا را «وصف نظام» کنیم، همان‏طور که کفار کفر را کردند. طوری که بدترین آدم‏ها اصلاً نتوانند در سیستم بالا بروند. اصلاً جایی برای آن‏ها نباشد. به نفع‏شان اصلاً نباشد. نخواهد اصلاً خودشان که در سیستم اسلامی مدیر باشند، مدیریت ‏آن‏چنان پرهزینه، که دنیاپرستان را طرد کند. ما باید تقوا را وصف ساختار اداره کشور کنیم، با تمام مفاهیم و معانی و راهکارهای اخلاقی‏مان. تمام فضایل اخلاقی باید وصف نظام شود؛ صداقت، عدالت، رفق و مدارا، اشداء علی الکفار و…. چطور ممکن است؟ ما تحت فشار کفر هستیم امروز. آن‏چه به آن‏ها اعطا شده سبب این فشار است. مؤمنین باید حرکت کنند. وقت پیشرفت رسیده است. تلاش می‏خواهد. موضوع تلاش چیست؟ بازگشت به مبانی ایمانی البته با تجربه مدرن! انقلاب باید «ساختار متّقی» بسازد، در مقابل «ساختار کفر».

----------------------------------
*  محمد اقبال لاهوری یا علامه اقبال (به اردو: علامه محمد اقبال) (18 آبان 1256 سیالکوت تا 1 اردیبهشت 1317 لاهور) شاعر، فیلسوف، سیاست‏مدار و متفکر مسلمان پاکستانی بود که اشعار زیادی نیز به زبان‏های فارسی و اردو سروده‏است. اقبال نخستین کسی بود که ایده‏ یک کشور مستقل را برای مسلمانان هند مطرح کرد که در نهایت منجر به ایجاد کشور پاکستان شد. اقبال در دوران جنگ جهانی اول در جنبش خلیفه که جنبشی اسلامی بر ضد استعمار بریتانیا بود، عضویت داشت. وی با مولانا محمد علی و محمد علی جناح همکاری نزدیک داشت. وی در سال 1920 در مجلس ملی هندوستان حضور داشت. اقبال همواره کوشیده‏است که مردم را آگاه کرده و از بند استعمار برهاند؛ ازاین رو نگاهی ژرف به کشورهای استعمارشده‏ اسلامی پیرامون خود داشت و با نظر به ویژگی‏های سیاسی آن زمان و اندیشه‏های اسلامی، او پذیرش ویژه‏ای پیدا کرد. دلیل دیگر چهره‏ فرامرزی وی را می‏توان در پیوستگی فرهنگی و تاریخی و مذهبی کشورش با برخی کشورهای همسایه مانند ایران و افغانستان دانست.


[ادامه دارد...]

نظام اسلامی به مثابه یک تمدن نوین، برای رسیدن به گام دوم خود نیاز به فرصت دارد. زمانی که اندیشه اندیشمندان آن گرد هم آید و عزم ملّی بیافریند، در طراحی ساختارهایی که تا کنون در هیچ کجای عالم وجود نداشته است. ساختارهایی متناسب و ویژه برای این انقلاب با این شعارهای خاصّ و منحصر به فرد. ما باید شعار فرهنگی خود را بیابیم و برای تحقق آن تلاش کنیم.

تسریع حاکمیتی و ضرورت حمایت سیاست از فرهنگ
وقتی ساختارها کفرند، پیش از انقلاب بوده‏اند و پس از آن هم باقی ‏مانده، نمی‏شود که همه چیز را به حال خود رها کرد تا در یک محیط آزاد متحوّل بشود. دست مردم را که رها کنی، در حقیقت به چاه طراحی شده توسط ساختار غربی انداخته‏ای. دنیاپرستی و سرمایه‏محوری آن‏چنان قوی می‏کشد، به دلیل چارچوب‏های مادی نظام اداره کشور، شیوه مونتسکیو * و ماکیاولی **، مگر آزادی کمک به اصلاح می‏کند؟ بیشتر افساد است.
انقلاب سیاسی باید زمینه‏ساز انقلاب فرهنگی باشد. باید با اعمال قدرت، فرهنگ را جهت دهد و همسو کند. گام دوم وقتی جلو می‏افتد که حاکمیت در آن اعمال نفوذ نماید. اگر ساختارهای غربی نیامده بود و ابزارهای شکل‏دهنده رفتار را حاکم نکرده بود، بله، البته که می‏شد رها کرد تا در یک محیط باز، فرهنگ به صورت طبیعی شکل بگیرد و متبلور شود؛ فرهنگ انقلاب اسلامی. ساختارهای جدیدِ متناسب ساخته شود و جای خود را در نظام باز کند. اما، ساختارهای غربی هستند. جامعه باز سمت و سوی مشخصی در همان ساختارها دارد. چنین جامعه بازی قطعاً دشمن دارد و ما باید از دشمنان آن باشیم ***. جامعه باز زمانی برای ما مطلوبیت دارد که ساختارهای غربی محیط آن را نبسته باشند. که امروز بسته‏اند. اصلاح انقلابی اصلاً در چنین جامعه باز و رها شده‏ای محقق نمی‏شود. مکانیزم بازار اجازه عمل را نمی‏دهد. نظام اسلامی نباید مردم و نهادهای مردمی را رها کند و امید داشته باشد تا گام دوم انقلاب به زودی محقق شود.
استاد حسینی الهاشمی (ره) یکی از نخبگانی بود که در دهه‏های نخست انقلاب، شعار انقلاب فرهنگی را با تأسیس «دفتر مجامع مقدماتی فرهنگستان علوم اسلامی قم» *2* بر افراشت. بسیاری از بزرگان نیز روزهای اول با او همراهی کردند. اما به تدریج با دور شدن از عصر طلایی نهضت، ساختارها توجهات را برگرداند و عادی‏سازی اتفاق افتاد و او با شاگردان خود در مؤسسه‏ای که تأسیس کرده بود تنها شد و در سال 1379 هـ ش در اوج همین انزوا بدون هیچ بودجه‏ای که بتواند مسیر انقلاب فرهنگی را ادامه دهد از دنیا رفت.
وقتی در راستای خصوصی‏سازی و کاهش تصدّی‏گری دولت، اصل 44 قانون اساسی *3* بازتعریف می‏شود، به نحوی که بتواند مفرّی برای نظام سرمایه‏داری شود، این نحوه رهاسازی به نفع مردم‏سالاری نیست. اگر چه ذیل نام مردم‏سالاری درج شده باشد. «آتش به اختیار» *4* واگذاری نهادها به دست مردم است. مسئولین است. متخصین و نخبگان است. سپردن وضعیت کشور به مکانیزم تعادلی بازار. وقتی ساختارها با دست نامرئی اسمیت بسته شده‏اند، پیش از انقلاب، جهت را می‏رباید و دسته‏بندی‏ها را طوری شکل می‏دهد که از درون همین آدم‏های خوب، بدترین‏ها رشد کنند و جایگیری کرده، این بار انقلاب را بربایند.
همه ما بازی خوردیم. نخبگان ما هم بازی خوردند. ساختارهای غربی موجود در اداره کشور ما را بازی دادند. گمان کردیم برای این‏که مردمی باشیم، برای این‏که بخش خصوصی بدرخشد و موفق شود، باید آدام اسمیتی عمل کنیم و مدام به سمت رهاسازی و آزادسازی برویم. خیال کردیم دست نامرئی آدام اسمیت به ما هم چون غرب خدمت خواهد کرد. غافل از این‏که نه تنها غرب خودش در دوره کینز به ضرورت دخالت‏های دولتی رسید، فراتر از آن، این ساختار در مسیر دنیاپرستی و رونق ربا عمل می‏کند و جامعه ما و انقلاب ما اساساً دینی‏ست و نمی‏خواستیم و نمی‏خواهیم به آن‏سو سرازیر شود. ما هر چه دست بازار را باز بگذاریم، مکانیزم آن «علیه» ما عمل می‏کند، نه «له» ما.
حاکمیت باید رسماً و علناً از انقلاب فرهنگی در تولید ساختارهای جدید حمایت کند، پول خرج کند و بودجه تخصیص بدهد و در برابر چشم همگان، نخبگان را جمع کرده و ناگزیر به فکر در این موضوع نماید. این راه سرعت دادن به انقلاب فرهنگی‏ست، گام دومی *5* که همه ما انتظار آن را می‏کشیم.

-------------------------------------
*  شارل-لوئی دو سکوندا (به فرانسوی: Charles-Louis de Secondat) یا بارون دو مونتسکیو (به فرانسوی: Baron de Montesquieu)، یکی از متفکران سیاسی فرانسه در عصر روشنگری که در سال 1689 در بوردو از شهرهای فرانسه زاده شد. به پژوهش‏های علمی، تاریخی و حقوقی توجه ویژه داشت و چون از وضع آن زمان کشور نا خرسند بود با نام مستعار کتابی زیر عنوان نامه‏های ایرانی منتشر ساخت و چون مورد توجه واقع گشت به عضویت فرهنگستان فرانسه برگزیده شد. رفته رفته دست از دادستانی کشید و به تدوین اثر نام‏آور خویش، روح القوانین پرداخت، این کتاب با اقبال عمومی روبرو شد و بعدها نیز از مضامین آن در اداره کشورها و دولت‏ها بهره بسیاری گرفته شد. نظریه سه بخشی (به انگلیسی: Tripartite) منسوب به شارل دو مونتسکیو فیلسوف سیاسی قرن 18 میلادی می‏باشد. مونتسکیو تفکیک قوای سیاسی کشور را در قالب قوای مقننه، مجریه و یک قوه قضائیه تعریف کرده‏است. رویکرد مونتسکیو پرهیز از حکومتی است که بیش از اندازه در دستان یک پادشاه یا مانند آن متمرکز شده باشد. نظام سه بخشی تفکیک قوای مطلق تلقی می‏شود.
**  نیکولو دی برناردو دِ ماکیاولی (به ایتالیایی: Niccolò di Bernardo dei Machiavelli) فیلسوف سیاسی، شاعر، مورخ و نمایشنامه‏نویس مشهور ایتالیایی در 3 مه 1469 در فلورانس ایتالیا به دنیا آمد و در 21 ژوئن 1527 درگذشت. فرضیه ماکیاولی این بود که هدف مهم دولت پایداری و قدرتمند بودن است. از دیدگاه او، وجود دولت و دستیابی ان به قدرت خود هدف به‏شمار می‏رفت. مصلحت دولت از همه چیز برتر است. این بالاترین خیری است که ماکیاولی دست به دامان آن می‏شود، و از آن هیچ گریزی نیست. وی معتقد بود که دولت تنها موجود قانونی است که مستحق قانون گذاری و اجرای قانون است. دولت موفق، دولتی است که فکر کند بر جنگلی حاکم است که هر کس از زور و حیله بیشتری برخوردار باشد پیروز می‏شود. از نظر وی دولت میل به گسترش و توسعه طلبی دارد. اساس نظریه سیاسی وی بر بدبینی او نسبت به انسانها استوار است. به نظر ماکیاولی، انسانها بالطبع پلیدند و به همین سبب نیاز به نظام‏های سیاسی هماهنگ و با ثبات دارند تا بتوانند به صورت اجتماعی زندگی کنند.
***  اشاره به کتاب «جامعه باز و دشمنان آن»، جامعه باز و دشمنان آن (به انگلیسی: The Open Society and Its Enemies) نام کتابی است از کارل پوپر (1902-1994) فیلسوف انگلیسی اتریشی تبار، که در 1945 انتشار یافت. به نظر پوپر در این کتاب، افلاطون و هگل و کارل مارکس دشمنان جامعه بازند و وی آن‏ها را به نقد می‏کشد.
*2*  فرهنگستان علوم اسلامی قم، موسسه‏ای علمی، پژوهشی و مذهبی است که بعد از انقلاب توسط سید منیرالدین حسینی الهاشمی در شهر قم تأسیس شد. این مؤسسه در زمینه نظریه‏پردازی در تولید علم دینی فعال است و تاکنون ایده‏های جدیدی را در این زمینه طرح کرده‏است. بعد از مرگ سید منیرالدین حسینی الهاشمی در سال 1379 سید محمدمهدی میرباقری مسئولیت این فرهنگستان را عهده‏دار است.
*3*  اصل 43قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به بیان رهنمودهای کلی و دیدگاه‏های و انتظارات از اقتصاد در جمهوری اسلامی پرداخته‏است و اصل 44 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به بیان ساختار اقتصاد کشور از دید حقوقی. در این اصل تأکید شده که بنیان اقتصاد ایران دولتی است و فعالیت بخش خصوصی به‏عنوان مکمل و پایین دست پذیرفته می‏شود. به استناد این دو اصل بخش عظیمی از کارخانجات، شرکت‏ها و املاک پس از انقلاب 57 مصادره شده بود. این دو اصل در بازنگری قانون اساسی در سال 68نیز تغییری نکرد. آیت الله خامنه‏ای در خرداد سال 84طی ابلاغیه‏ای در این اصل تجدید نظر کرد و فعالیت بخش خصوصی را در بخش‏های بالادستی و بنیانی اقتصاد مجاز شمرد. وی سال بعد بند "ج" این ابلاغیه را که مربوط به واگذاری بخش‏های کلان اقتصاد ایران به بخش خصوصی بود را نیز به دولت ابلاغ کرد.
*4*  رهبر انقلاب در دیدار رمضانی سال 1396 با دانشجویان، آن‏ها را به تلاش جدی و همه‏جانبه برای غلبه دادن گفتمان انقلاب در دانشگاه توصیه نمودند. ایشان در ضمن این بحث فرمودند: «من به همه‏ی آن هسته‏های فکری و عملی جهادی، فکری، فرهنگی در سرتاسر کشور مرتّباً میگویم: هرکدام کار کنید؛ مستقل و به‏قول میدان جنگ، آتش‏به‏اختیار.»
*5*  گام دوم انقلاب بیانیه‏ای است که از سوی رهبر جمهوری اسلامی ایران، سید علی خامنه‏ای به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی صادر گردیده‏است و در آن برای استمرار راه انقلاب اسلامی به تبیین دستاوردهای چهل سال گذشته می‏پردازد. او در این بیانیه با هدف «جهاد بزرگ برای ساختن ایران اسلامی بزرگ» توصیه‏هایی ارائه می‏دهد. در این بیانیه سید علی خامنه‏ای، ملت ایران، به ویژه جوانان را مورد خطاب قرار می‏دهد و به توضیح و روشن کردن مسئله‏ برداشتن «گام دوم» به سوی آرمان‏های انقلاب اسلامی در 7 فصل می‏پردازد.


[ادامه دارد...]

مدرسه که باز شد
همان روزهای نخست
سیداحمد شاکی آمد خانه:
«ساعت کلاسمون خرابه!»
- خراب نیست پسرم
احتمالاً باتریش تموم شده
یه باتری ببر بده معلم وصل کنه بهش!

سیدمرتضی هم شنید:
«ساعت کلاس ما هم باتری نداره»
- تو هم یه باتری ببر مدرسه!

برداشتند و بردند و معلّم نصب کرد و ساعت کلاس‌شان راه افتاد
خیلی خوشحال این‌بار به خانه آمدند
نه فقط از راه افتادن ساعت‌شان
که
از عزیز شدن پیش معلّم‌شان
پیش هم‌کلاسی‌هایشان
از چه؟!
از «توجه»

روز بعد مریم گلایه کرد:
«کلاس ما اصلاً ساعت نداره!»
و پیشنهادی هم اضافه:
«بابا، میشه از همین ساعتایی که برای خودمون ساختیم برای کلاس بسازیم؟»
- بله دخترم
چرا نشه
یکی درست می‌کنیم

و درست کردیم
با کمک هم
از این ساعت‌ها



قبلاً نوشته بودم
این‌جا
یک سال پیش
وقتی خود مریم زد و ساعت خانه را شکست
موتورش ول شد
رها
بدنه نداشت
ولی موتور بود
با چند تکه فوم ماکت‌سازی یک ساعت ساختیم
موتور را نصب کردیم
و اکنون
یک‌سال است که کار می‌کند
و همه از آن راضی

مریم ساعت را برد مدرسه
وقتی برگشت
حالش قابل توصیف نبود:
«همه خوشحال شدند، معلّم‌ها تعجب کرده بودند! می‌پرسیدند: خودت درست کردی؟!»

خب چند معلّم دارد دیگر
غیر از ابتدایی‌ست
عربی، فارسی، انگلیسی، ریاضی و...
هر درسی یک معلّم
روال متوسطه این‌طور است
کلاس هفتم

آن‌قدر تعریف کرد و تعریف
از شادی‌های هم‌کلاسی‌ها
از آن همه «توجّه»
که
به این نهایت رسید:
«یکی از معلّما دوازده تومن پول داده گفته یکی برای منم درست کن، به عنوان بیعانه، رنگشم گفته چی باشه»

خب ما برای قبلی موتور داشتیم
ولی برای کلاس
از ساعت‌سازی محلّ‌مان خریدیم
موتور را 16 هزار تومان حساب کرد
کمی گران به نظرم رسید
این شد که رفتم در اینترنت
سایتی پیدا کردم و چند موتور سفارش دادم
هر کدام هفت هزار تومان

مریم خودش درست کرد
یک ساعت زیبا برای معلّمش
دقیقاً مثل همان که برای خانه ساخته بودیم
و برای کلاس درسش



اما این پایان ماجرا نبود
یکی دو تای دیگر هم ساختیم
موتور هفت هزار تومانی
فوم هم دانه‌ای پنج هزار تومان
ساعت‌های ارزانی در آمد
خصوصاً این‌که کار دست هم بود!

انسان‌ها «توجه» را دوست دارند
زیرا
شاخص «دوست داشتن» است
دوست داشته شدن

توجه نیاز به هزینه زیاد ندارد
گاهی با همین مبالغ اندک
فقط این‌که «حواست» هست
این مهم است
کسی که به کلاس درس توجه دارد
یک باتری هم ببرد کافیست
همه می‌فهمند
کسی که به فرزندش توجه دارد
کسی که به همسرش
کسی که به دوستانش

«توجه» نیاز به هزینه ندارد
توجه به همین سادگی‌ست
«پیش از آن‌که بگوید انجام دهی»
قبل از این‌که بخواهد!

یک‌جورایی شبیه به نظریه «حق الطاعة» شهید صدر (ره)
دلت باید بتپد
برای خانه و خانواده
کلاس و هم‌کلاسی‌ها و معلّم
جامعه و مردم و رهبران آن
حتی بشریّت
حتی طبیعت
هر چه که خداوند خلق کرده است
وقتی دلت برای «خدا» بتپد
«توجه» پیدا می‌شود
به او و هر آن‌چه که به او وابسته است!

قال أمیرالمؤمنین (ع): «إِنَّ لِلْقُلُوبِ شَهْوَةً وَ إِقْبَالًا وَ إِدْبَاراً، فَأْتُوهَا مِنْ قِبَلِ شَهْوَتِهَا وَ إِقْبَالِهَا، فَإِنَّ الْقَلْبَ إِذَا أُکْرِهَ عَمِیَ.» (نهج‌البلاغه، ح193)
براى دل هاى (آدمیان) علاقه و اقبال و (گاه) تنفر و ادبار است. هنگامى که مى خواهید کارى انجام دهید از سوى علاقه و اشتیاق وارد شوید، زیرا اگر قلب را مجبور به کارى کنند نابینا مى شود. (ترجمه مکارم*)
* این روزها ایشان در بستر بیماری هستند، برای سلامتی‌شان دعا می‌کنیم!

شنبه 103 آذر 3

امروز:  بازدید

دیروز:  بازدید

کل:  بازدید